Acrylamide: Chất gây ung thư ẩn trong những món ăn nào?

Acrylamide, chất độc hại có thể gây ung thư, ẩn náu trong nhiều thực phẩm. Cùng khám phá những món ăn tiềm ẩn nguy cơ này!

Acrylamide là một chất độc hại có thể gây ung thư, hãy cùng tìm hiểu những thực phẩm chứa chất độc này để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Acrylamide – cái tên xa lạ nhưng lại ẩn náu trong nhiều món ăn quen thuộc. Bạn có biết chất này là gì và có trong những thực phẩm nào không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về acrylamide, những nguy cơ tiềm ẩn và cách hạn chế tiếp xúc với nó.

1 Acrylamide là gì?

Acrylamide, một hợp chất hóa học được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2002, có mặt trong nhiều loại thực phẩm thường ngày. Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), acrylamide hình thành trong quá trình nấu nướng ở nhiệt độ cao.

Acrylamide hình thành từ phản ứng giữa đường và axit amin asparagine ở nhiệt độ cao, thường xuất hiện trong thực phẩm chế biến như đồ chiên, nướng hoặc rán.

Acrylamide không chỉ xuất hiện trong thực phẩm, mà còn được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như giấy, nhuộm, xử lý chất thải. Ngoài ra, hóa chất này cũng có mặt trong một số sản phẩm như đồ gia dụng, mỹ phẩm và thậm chí là khói thuốc lá.

2 Tác hại của acrylamide

Tăng khả năng ung thư

Acrylamide, một chất được tìm thấy trong thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao, đã được chứng minh là có thể gây ung thư ở liều lượng cao.

Theo nghiên cứu của FAO/WHO năm 2002, acrylamide liều cao gây tăng nguy cơ ung thư ở động vật gặm nhấm, ảnh hưởng đến các cơ quan như hệ thần kinh, tuyến vú, tử cung, tuyến giáp.

Để bảo vệ sức khỏe, chuyên gia khuyên bạn hạn chế lượng acrylamide tiêu thụ dưới 0,5 mg/kg cân nặng mỗi ngày.

Ảnh hưởng đến hệ thần kinh

Nghiên cứu năm 2008 trên tạp chí Journal of Agricultural and Food Chemistry cho thấy acrylamide có khả năng ức chế dẫn truyền xung thần kinh, điều này có thể góp phần gây ra bệnh Alzheimer.

Người làm việc trong môi trường tiếp xúc với acrylamide, như sản xuất giấy, thuốc nhuộm, dễ bị phơi nhiễm hóa chất này. Việc tiếp xúc thường xuyên có thể ảnh hưởng đến thần kinh ngoại biên, gây tê cứng chân tay.

Tác động đến khả năng sinh sản.

Acrylamide, một chất độc thần kinh có thể tích tụ trong cơ thể, có thể gây hại cho khả năng sinh sản.

Phụ nữ mang thai cần hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều acrylamide, vì chất này dễ tan trong nước, có thể xâm nhập cơ thể và gây ảnh hưởng đến thai nhi. Do lượng nước trong cơ thể mẹ bầu và thai nhi rất lớn, acrylamide dễ dàng đi qua nhau thai, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

Phụ nữ mang thai và cho con bú nên hạn chế tiêu thụ acrylamide, không vượt quá 20 microgram mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.

3Thực phẩm nào chứa nhiều acrylamide nhất?

Acrylamide, một chất gây ung thư tiềm ẩn, thường được tìm thấy trong các thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao như khoai tây chiên, bánh mì nướng, và cà phê. Việc chiên, rang, nướng ở nhiệt độ cao trên 120 độ C trong các thực phẩm có nguồn gốc thực vật như khoai tây, ngũ cốc, cà phê có thể sản sinh ra lượng lớn acrylamide.

Acrylamide cũng tồn tại trong khói thuốc lá và nguồn nước bị ô nhiễm gần các khu vực sản xuất nhựa, giấy hay thuốc nhuộm.

4Giảm thiểu nguy cơ acrylamide trong thực phẩm

Để bảo vệ sức khỏe, hãy hạn chế acrylamide trong thực phẩm bằng cách:

Hãy xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh để chăm sóc sức khỏe bản thân.

Theo khuyến cáo của FDA, bạn nên duy trì chế độ ăn uống cân bằng với đầy đủ tinh bột, rau củ và protein. Hãy ưu tiên các thực phẩm tự nhiên như trái cây, rau lá xanh, rau củ và ngũ cốc hữu cơ, đồng thời bổ sung protein từ thịt, trứng và các loại hạt. Hạn chế tiêu thụ chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, muối và đường bổ sung để đảm bảo sức khỏe tối ưu.

Thay đổi phương pháp nấu ăn

Luộc hoặc hấp là những phương pháp chế biến lành mạnh, giữ trọn vẹn dinh dưỡng cho bữa ăn gia đình, thay thế cho các phương pháp nấu ăn với nhiệt độ cao như chiên, nướng và rán.

Giảm thiểu acrylamide trong thực phẩm bằng những cách chế biến thông minh.

Để giảm thiểu acrylamide trong khoai tây chiên, bạn nên ngâm khoai tây sống trong nước từ 15 đến 30 phút trước khi chiên. Acrylamide là chất gây ung thư được hình thành trong quá trình chế biến thực phẩm ở nhiệt độ cao, đặc biệt là khoai tây. Việc ngâm khoai tây sẽ giúp loại bỏ một phần đường tự nhiên trong khoai, từ đó hạn chế sự hình thành acrylamide khi chiên.

Để khoai tây ngon nhất, hãy bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Không nên cho khoai tây vào tủ lạnh vì điều này có thể làm tăng lượng acrylamide khi chế biến.

Để hạn chế lượng acrylamide, bạn nên tránh ăn khoai tây chiên, bánh mì nướng có màu nâu sẫm, bị cháy xém hoặc cháy khét.

Acrylamide là chất có thể gây ung thư, thường xuất hiện trong một số loại thực phẩm chế biến. Bài viết đã cung cấp thông tin về acrylamide và các loại thực phẩm chứa chất này. Mong rằng những thông tin này hữu ích cho bạn!

Bài viết được trích dẫn từ chuyên trang Nhịp sống Việt, thuộc báo điện tử Tổ Quốc.