Việc làm sau Đại học là nỗi lo muôn thuở của học sinh và phụ huynh. Nỗi lo này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm áp lực xã hội, cạnh tranh thị trường lao động và sự mơ hồ về tương lai nghề nghiệp.
Bằng cấp đại học, cánh cửa tương lai hay gánh nặng cơm áo? Câu hỏi muôn thuở về việc làm sau khi tốt nghiệp luôn là tâm điểm tranh luận giữa các thế hệ học sinh và phụ huynh, đằng sau đó là những áp lực và kỳ vọng khác nhau.
Ngày xét tuyển Đại học đã đến, nhiều gia đình tất bật chọn trường cho con em, dẫu chưa thi. Quyết tâm giúp con có tấm bằng Đại học, mở ra tương lai tốt đẹp.
Nhiều người cho rằng học đại học nhưng ra trường thất nghiệp thì lãng phí thời gian và tiền bạc, tốt hơn là học nghề để kiếm tiền nhanh chóng. Tại sao lại có suy nghĩ này? Liệu việc lựa chọn học nghề có phải là giải pháp tối ưu cho mọi người hay không?
1Thực trạng thất nghiệp của sinh viên đại học: Thách thức và giải pháp
Nhiều người từ chối tấm bằng đại học, lựa chọn con đường riêng, bởi họ tin rằng thành công không chỉ đến từ giấy tờ.
Theo báo cáo đánh giá việc làm sinh viên tốt nghiệp năm 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tỷ lệ thất nghiệp của sinh viên tốt nghiệp Đại học là 9,1%.
Nỗi lo về việc làm sau khi ra trường đang khiến nhiều sinh viên băn khoăn: Liệu ngành học hiện tại có đủ khả năng giúp mình tìm được việc làm phù hợp và ổn định trong tương lai?
Tình trạng thất nghiệp sinh viên Đại học gia tăng.
2Thách thức việc làm cho sinh viên: Nguyên nhân và giải pháp
Dù đại học được xem là tấm vé thông hành cho công việc tốt, nhiều sinh viên vẫn gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp. Điều gì khiến thực tế lại trái ngược với kỳ vọng?
Chất lượng đào tạo chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu.
Hiện tượng tuyển sinh đại trà tại nhiều trường đại học đang dẫn đến chất lượng đầu ra thấp, khiến nhiều sinh viên tốt nghiệp khó tìm việc làm do thiếu kỹ năng đáp ứng yêu cầu của nhà tuyển dụng.
Nhiều trường học thiếu định hướng, mở rộng ngành học xã hội một cách thiếu kiểm soát, dẫn đến chất lượng đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu thực tế.
Chất lượng đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu thị trường, góp phần gia tăng tỷ lệ thất nghiệp sinh viên.
Sự thụ động của sinh viên khiến họ bỏ lỡ cơ hội phát triển.
Nhiều sinh viên hiện nay lầm tưởng vào đại học tốt đồng nghĩa với việc làm tốt, quên rằng đại học chỉ là môi trường, còn con đường thành công thực sự nằm ở sự cố gắng và trau dồi bản thân của mỗi người.
Thiếu tinh thần học hỏi, ngại thực hành, bỏ qua việc trau dồi kỹ năng cần thiết như làm việc nhóm, giao tiếp, ngoại ngữ,… khiến sinh viên dễ trở nên thụ động khi tìm việc, đánh mất cơ hội nghề nghiệp.
Thực trạng sinh viên thất nghiệp ngày càng phổ biến do nhiều yếu tố, trong đó phải kể đến: kỳ vọng lương cao, thiếu linh hoạt trong mức lương, ưa thích công việc nhẹ nhàng, ngại di chuyển xa, kỹ năng mềm hạn chế, và khả năng giao tiếp tiếng Anh yếu kém.
Do chọn sai ngành học
Nhiều sinh viên Đại học đang đối mặt với tình trạng học hành thiếu đam mê, dẫn đến chán nản, học qua loa và bỏ học thường xuyên.
Thiếu định hướng, nghe theo mong muốn gia đình, nhiều bạn trẻ chọn ngành hot, hy vọng dễ xin việc. Thế nhưng, việc học trở nên vô nghĩa, thiếu động lực, thậm chí học đối phó, chỉ cần tấm bằng. Hậu quả là kiến thức không vững, năng lực hạn chế, khó tìm được công việc phù hợp, thậm chí thất nghiệp.
3Học Đại học: Con đường sự nghiệp hay lựa chọn cá nhân?
Dù mỗi người có lý do riêng để lựa chọn con đường học vấn, không thể phủ nhận rằng Đại học vẫn là một lựa chọn đáng cân nhắc. Môi trường học thuật, cơ hội phát triển bản thân và kết nối xã hội là những giá trị mà Đại học mang lại, tạo nên một hành trình đầy ý nghĩa cho bất kỳ ai.
Đại học không chỉ là nơi đào tạo kiến thức mà còn là “bệ phóng” cho sự nghiệp. Bằng chứng là nhiều sinh viên chưa tốt nghiệp đã được các nhà tuyển dụng săn đón, minh chứng cho uy tín của môi trường giáo dục này.
Chất lượng đào tạo tại các trường Đại học không ngừng được nâng cao, cập nhật kiến thức mới từ trong và ngoài nước, thể hiện qua việc thường xuyên đổi mới, hoàn thiện giáo trình và phương pháp giảng dạy.
Học đại học mở ra nhiều cơ hội hơn.
Đại học không chỉ là nơi cung cấp kiến thức lý thuyết mà còn là môi trường thực hành, rèn luyện kỹ năng. Các hoạt động thực tế, hướng nghiệp giúp sinh viên tiếp cận nghề nghiệp tương lai, cọ xát với môi trường làm việc, gặp gỡ các nhà tuyển dụng tiềm năng. Điều này tạo động lực cho sinh viên phấn đấu, sẵn sàng bước vào con đường nghề nghiệp đầy hứa hẹn.
Bằng chứng rõ ràng cho điều này là sự thành công của rất nhiều người tốt nghiệp từ các trường Đại học.
- Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch tập đoàn Vingroup, là tỷ phú đô la Mỹ đầu tiên được niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam. Ông từng là một học sinh xuất sắc, được chọn đi du học tại trường Đại học Mỏ địa chất ở Moskva (Nga) để theo đuổi ngành kinh tế địa chất.
- Trần Bá Dương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn THACO, là một doanh nhân thành đạt với tấm bằng kỹ sư Đại học Bách khoa TP.HCM. Ông cũng là Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư địa ốc Đại Quang Minh, thể hiện tầm nhìn đa ngành trong kinh doanh.
- Shark Phạm Thanh Hưng là một doanh nhân thành đạt, hiện giữ vị trí Phó Chủ tịch HĐQT CEN GROUP và Chủ tịch CEN INVEST. Ông tốt nghiệp Đại học Bách Khoa Hà Nội chuyên ngành kỹ sư cơ khí luyện kim, sau đó tiếp tục theo học Thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Viện công nghệ châu Á.
- Mark Zuckerberg, đồng sáng lập Facebook, đã tạo dựng đế chế mạng xã hội khổng lồ khi còn là sinh viên Đại học Harvard vào năm 2004. Với hơn 2 tỷ người dùng, Facebook là mạng xã hội lớn nhất thế giới. Ở tuổi 34, tài sản của Zuckerberg ước tính đạt 64,7 tỷ USD theo Bloomberg, khẳng định vị thế của anh là một trong những người giàu nhất thế giới.
4Làm sao để tìm việc làm khi chưa có bằng đại học?
Bằng đại học giúp bạn thuận lợi hơn khi xin việc, nhưng nhiều ngành nghề và công ty hiện nay không yêu cầu bằng cấp. Tuy nhiên, bạn có thể phải chấp nhận mức lương thấp ban đầu.
Hãy bổ sung chuyên môn cho bản thân bằng cách tham gia các khóa đào tạo học nghề phù hợp với sở thích. Điều này sẽ là điểm cộng đáng kể trong hồ sơ xin việc của bạn, giúp bạn nổi bật hơn trong mắt nhà tuyển dụng.
Bạn vẫn có cơ hội việc làm.
Môi trường đại học là nơi ươm mầm tài năng, tạo bệ phóng cho những con người xuất chúng. Tuy nhiên, thành công không chỉ phụ thuộc vào tấm bằng, mà còn đến từ nỗ lực không ngừng nghỉ. Hãy trau dồi kỹ năng, khắc phục điểm yếu, phát huy thế mạnh, bạn sẽ gặt hái thành công dù ở bất kỳ trình độ nào.
Bài viết kết hợp thông tin báo chí và quan điểm cá nhân của tác giả.
