Cưới hỏi là sự kiện trọng đại trong đời người, mỗi quốc gia, mỗi vùng miền lại có nghi thức và thủ tục riêng. Cùng khám phá văn hóa cưới hỏi đặc sắc của người Việt Nam!
Lễ cưới là một trong những cột mốc quan trọng nhất đời người, mang ý nghĩa thiêng liêng và ý nghĩa văn hóa đặc biệt. Cùng khám phá những nghi thức và thủ tục truyền thống độc đáo trong văn hóa cưới hỏi của người Việt Nam, hé lộ nét đẹp tinh tế và ý nghĩa sâu sắc của một trong những nghi lễ trọng đại này.
Bạn muốn khám phá nét đẹp văn hóa truyền thống Việt Nam? Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nghi thức và thủ tục cưới hỏi độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của người Việt.
Phong tục cưới hỏi Việt Nam thường có 3 nghi lễ chính: dạm ngõ, ăn hỏi và thành hôn, mỗi miền lại mang nét riêng nhưng vẫn giữ chung những nghi thức cơ bản.
1Lễ dạm ngõ
Lễ dạm ngõ là nghi lễ trọng đại, đánh dấu sự khởi đầu cho mối quan hệ giữa hai gia đình. Nhà trai phải lựa chọn ngày đẹp, thông báo cho nhà gái về kế hoạch dạm ngõ. Sự chấp thuận của nhà gái thể hiện thiện chí của hai bên, là tiền đề cho các bước tiếp theo diễn ra suôn sẻ và viên mãn.
Lễ dạm ngõ
Lễ dạm ngõ đánh dấu lần gặp mặt đầu tiên giữa hai gia đình, tạo cơ hội để bàn bạc và thống nhất ngày giờ cưới hỏi, lễ vật, cũng như yêu cầu của nhà gái về cách thức tổ chức và dịch vụ cần thiết cho các nghi lễ tiếp theo.
Lễ dạm ngõ đơn giản với trầu cau, chè, thuốc và bánh kẹo, tất cả đều được chuẩn bị với số lượng chẵn để dâng lên ông bà Tổ tiên nhà gái.
Trình tự diễn ra lễ dạm ngõ
Lễ cưới chỉ có sự hiện diện của hai gia đình, bao gồm cô dâu, chú rể, bố mẹ và anh chị em ruột của cả hai bên.
Lễ dạm ngõ
Buổi dạm ngõ mở đầu bằng nghi thức tiếp đón chu đáo của nhà gái dành cho nhà trai. Nước trà, thuốc, bánh kẹo và trái cây được bày biện sẵn sàng để chiêu đãi khách quý. Sau đó, nhà trai sẽ trao lễ vật cho nhà gái, nghi thức này được xem như một lời khẳng định về sự nghiêm túc trong việc cầu hôn. Nhà gái tiếp nhận lễ vật và mang lên bàn thờ tổ tiên để thắp hương, cầu mong sự phù hộ của ông bà tổ tiên cho đôi trẻ.
Hai bên gia đình sẽ gặp mặt để trao đổi về việc xem ngày, chọn ngày lành tháng tốt và các thủ tục cần thiết cho lễ ăn hỏi và lễ cưới sắp tới.
Buổi lễ là lời khẳng định cho một khởi đầu mới, nơi con gái chính thức tìm thấy tổ ấm của riêng mình.
Lễ vật lễ dạm ngõ
Lễ vật nhà trai mang đến nhà gái khác nhau tùy theo phong tục vùng miền.
- Lễ dạm ngõ miền Bắc thường sử dụng mâm lễ vật gồm rượu, trà, trầu cau và bánh trái. Tất cả đều được chuẩn bị theo số chẵn, tượng trưng cho sự trọn vẹn, may mắn, thể hiện sự “có đôi có cặp” trong hôn nhân.
- Lễ dạm ngõ miền Trung thường bao gồm khay trầu cau, chai rượu lễ gói giấy đỏ, và tùy theo vùng miền có thể bổ sung thêm các đặc sản địa phương như bánh Hồng ở Phú Yên, Bình Định, góp phần tăng thêm ý nghĩa và nét văn hóa đặc trưng của vùng đất này.
- Lễ dạm ngõ miền Nam thường bao gồm bánh phu thê, cặp rượu, cặp trà, mâm ngũ quả. Điểm nhấn đặc biệt là trầu cau têm cánh phượng, thể hiện sự tinh tế và ý nghĩa tốt đẹp của lễ nghi truyền thống.
Lễ vật lễ dạm ngõ
2Lễ ăn hỏi
Buổi lễ là lời thông báo chính thức về việc hứa gả con gái giữa hai gia đình, đánh dấu sự khởi đầu của một hành trình hạnh phúc.
Lễ ăn hỏi diễn ra trọn vẹn trong ngày, bao gồm các nghi lễ truyền thống như ăn hỏi, xin cưới và nạp tài. Nhà trai mang đến nhà gái lễ vật gồm 30 chục trầu và tráp ăn hỏi, thể hiện tấm lòng thành ý của gia đình.
Lễ nghi bắt đầu khi hai bên gia đình giới thiệu thành viên tham dự. Sau đó, mẹ chú rể sẽ trao 30 chục trầu, chính thức mở đầu nghi thức trao duyên.
Lễ ăn hỏi
Ba chục trầu, mỗi chục mang ý nghĩa riêng: nghi lễ ăn hỏi, xin cưới và nạp tài, tạo nên chu trình trọn vẹn của một lễ cưới truyền thống.
Lễ ăn hỏi là nghi thức quan trọng với các tráp lễ mang ý nghĩa cầu mong may mắn. Nhà trai sẽ mang tráp đến nhà gái với số lượng lẻ như 5, 7, 9 hoặc 11. Lễ vật trong mỗi tráp đều là bội số của 2, gồm những món truyền thống như bánh cốm, bánh xu xê, mứt sen, chè, rượu, trầu cau, thuốc lá, đôi khi còn có thêm xôi và heo quay.
Trình tự diễn ra lễ ăn hỏi
Lễ ăn hỏi
Theo nghi thức truyền thống, nhà gái sẽ lấy một ít đồ ăn lễ hỏi của nhà trai để cúng gia tiên. Sau khi cúng xong, nhà gái giữ lại 2 phần đồ ăn, phần còn lại sẽ được trả lại cho nhà trai.
Kết thúc lễ nghi, cô dâu chú rể ra mắt hai họ, rót nước mời trầu, bày tỏ lòng biết ơn đến khách quý.
Khoảng cách giữa lễ ăn hỏi và lễ cưới thường được hai bên gia đình thống nhất dựa trên lựa chọn ngày đẹp và thuận tiện cho cả hai bên.
Lễ vật lễ ăn hỏi
Lễ vật ăn hỏi từ nhà trai tùy theo phong tục từng vùng. Ở miền Bắc, số lượng tráp thường là số lẻ (3, 5, 7, 9), trong khi miền Nam lại chuộng số chẵn (4, 6, 8, 10).
Lễ ăn hỏi ở cả 3 miền thường có những lễ vật cơ bản như: trầu cau, rượu, trà, thuốc lá, bánh ăn hỏi, hoa quả, mứt sen, xôi gấc, heo quay,…
