Cam thảo là dược liệu quý trong Đông y, điều trị nhiều bệnh. Nhưng ít người biết cam thảo là gì, cách phân biệt, công dụng và cách dùng của nó.
Cam thảo, một vị thuốc quý trong Đông y, được biết đến với khả năng điều trị nhiều bệnh. Nhưng bạn có thực sự hiểu rõ về cam thảo? Loại thảo dược này có những đặc điểm gì, cách phân biệt các loại ra sao, và đâu là công dụng cũng như cách dùng hiệu quả nhất? Hãy cùng khám phá những bí mật ẩn chứa trong vị thuốc truyền thống này.
Cam thảo, vị thuốc bình tính, vị ngọt, không độc, tác động chủ yếu vào Tâm, Phế và Tỳ Vị. Từ lâu, cam thảo đã được ứng dụng hiệu quả trong y học cổ truyền và được nghiên cứu khoa học hiện đại khẳng định công dụng.
Sử dụng dược liệu cần lưu ý để tránh tác dụng phụ ảnh hưởng sức khỏe. Để hiểu rõ hơn về loại dược liệu này, hãy cùng lắng nghe chia sẻ từ Bác sĩ Trương Thị Vân – Bác sĩ Y Học Cổ Truyền – Trung tâm Y Học Cổ Truyền Vinmec – Sao Phương Đông!
1 Cam thảo là gì?
Cây cam thảo
Cam thảo (Glycyrrhiza uralensis), thuộc họ đậu, là loài cây bản địa châu Á. Tại Việt Nam, cây còn được gọi là sinh cam thảo, quốc lão, tùy theo vùng miền.
Cam thảo, du nhập từ Trung Quốc, đã được trồng phổ biến ở các tỉnh Vĩnh Phú, Hải Hưng và Hà Nội, góp phần tạo nên sự đa dạng trong nền nông nghiệp Việt Nam.
2 Cách chế biến cam thảo
Dược liệu từ cây thường được khai thác từ thân và rễ, cách chế biến tùy thuộc vào mục đích sử dụng.
Rửa sạch rễ sinh thảo, cắt mỏng và sấy khô hoặc phơi khô.
Bột cam thảo
Cam thảo tươi được cạo sạch vỏ, thái miếng, sấy khô và tán thành bột.
Phấn cam thảo được làm bằng cách cạo bỏ vỏ ngoài, ngâm rượu 1 tiếng, ủ 12 tiếng, sau đó cắt mỏng và phơi khô.
Cam thảo khô và mật ong
Chích cam thảo bằng cách tẩm mật ong vào cam thảo khô theo tỷ lệ 1kg cam thảo, 200mg mật ong và 200ml nước sôi. Sau đó, sao khô cam thảo đến khi dậy mùi thơm là đạt.
3Bí mật phân biệt các loại cam thảo
Nước ta có ba loại cam thảo, mỗi loại sinh sống ở vùng khác nhau, mang những đặc điểm riêng biệt để nhận dạng.
Cam thảo đất (cam thảo nam) là loại cây mọc phổ biến ở các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc và vùng đồng bằng miền Nam. Cây thường cao từ 0,4 – 0,7 mét, với bộ rễ lớn mọc thành chùm. Thân cây hóa gỗ ở phần gốc khi cây già.
Cam thảo: Loại, công dụng & cách dùng.
Cam thảo nam có lá mọc đơn lẻ đối xứng hoặc thành vòng 3 lá. Hoa trắng nở vào mùa hạ từ kẽ lá, kết trái hình cầu chứa nhiều hạt nhỏ.
Cam thảo nam là loại cây dễ trồng, thu hoạch quanh năm, mang hương thơm nhẹ nhàng. Vị của nó hơi đắng ban đầu, sau đó chuyển ngọt. Người ta thường dùng cam thảo nam để thanh nhiệt, giải độc và lợi tiểu.
Cam thảo bắc có rễ ngầm phát triển mạnh, đâm ngang tới 2m, trái ngược với thân thảo yếu ớt trên mặt đất. Lá kép hình bầu dục khác biệt so với cam thảo nam.
Cam thảo: Loại, lợi ích, cách sử dụng.
Cam thảo bắc, có nguồn gốc từ Trung Quốc, đã được du nhập và mọc hoang ở nhiều vùng núi phía Bắc Việt Nam, như Sơn La, Điện Biên, Hà Giang,…
Hoa của cây nở vào mùa hè hoặc đầu thu, với hình dáng cánh bướm và sắc tím nhạt, vô cùng đẹp mắt. Sau khi trồng từ 3-4 năm, cây cho thu hoạch vào cuối thu hoặc mùa xuân, mang vị ngọt, tính bình. Loại củ này được biết đến với công dụng giảm huyết áp, chống loét dạ dày, giảm sưng đau và tăng cường sức đề kháng.
Cam thảo dây, hay còn gọi là dây chi chi, là loại dây leo với nhiều cành nhỏ và xơ. Lá cây hình lông chim, mọc thành từng chùm màu hồng ngọc rực rỡ, tạo nên vẻ đẹp độc đáo.
Cam thảo: Loại, công dụng, cách dùng
Loại quả này nhỏ nhắn, bên trong chứa những hạt hình cầu màu cam đỏ.
Cây cam thảo dây, giống cam thảo nam, thường mọc ở vùng đồng bằng Nam Bộ và một số tỉnh miền Bắc như Lạng Sơn, Hưng Yên, Thanh Hóa.
4 Công dụng của cam thảo
Đối với sức khỏe
Bài viết của BS Nguyễn Thùy đã khẳng định giá trị của cam thảo trong Đông y với nhiều công dụng nổi bật. Từ việc dẫn kinh, chữa viêm họng, ho, đờm, cam thảo còn được ứng dụng hiệu quả trong điều trị các bệnh tiêu hóa như viêm loét dạ dày, tá tràng.
Bệnh tiêu hóa
Cam thảo không chỉ có tác dụng giải độc mà còn giúp điều hòa tác dụng của các loại thuốc khác, tăng cường hiệu quả điều trị.
Cam thảo không chỉ là vị thuốc quen thuộc mà còn có tiềm năng điều trị viêm da và nhiễm trùng. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Dược phẩm Iran, hoạt chất Glycyrrhizin trong chiết xuất rễ cam thảo có khả năng kháng khuẩn, giúp hạn chế nhiễm trùng da.
Viêm da và nhiễm trùng
Cam thảo chứa hoạt chất staphylococcus aureus có khả năng kháng khuẩn, hỗ trợ điều trị các bệnh về da như chốc lở, viêm nang lông.
Đối với làm đẹp
Không chỉ là thần dược cho làn da, cam thảo còn được phái đẹp tin dùng làm mặt nạ trị mụn, dưỡng trắng nhờ hoạt chất glabridin, mang đến vẻ ngoài rạng rỡ, khỏe mạnh.
Cam thảo: Loại, công dụng và cách dùng.
Nghiên cứu lâm sàng đăng trên Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm cho thấy glabridin, một chất chiết xuất từ cam thảo, có khả năng ức chế enzyme tyrosinase, nguyên nhân chính gây nám da, tới 50% mà không gây hại cho da.
Chiết suất từ cam thảo có khả năng làm mờ thâm nám, hỗ trợ phục hồi tổn thương do mụn, mang lại làn da sáng mịn, đều màu.
5Công dụng tuyệt vời của cam thảo – bí mật sức khỏe bạn nên biết
Cách sử dụng cam thảo
Cam thảo có thể sử dụng theo nhiều cách: sắc thuốc, nhai tươi, hoặc dùng các sản phẩm chiết xuất cam thảo như trà, kẹo.
Nên tiêu thụ từ 4 – 80g mỗi ngày, không sử dụng quá mức.
Nhịp tim bất thường
Tiêu thụ quá nhiều cam thảo có thể dẫn đến tình trạng giảm kali trong cơ thể, theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA). Điều này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như huyết áp cao, nhịp tim bất thường, co giật và suy tim xung huyết.
Bột cam thảo và sữa tươi
Kết hợp bột cam thảo với bột yến mạch, bột đậu đỏ, sữa tươi, mật ong để tạo mặt nạ giúp làm trắng và trị mụn hiệu quả. Sử dụng thường xuyên để đạt kết quả tối ưu.
Nguồn: Vinmec
Bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về cam thảo. Hy vọng những kiến thức này sẽ hữu ích cho bạn.
Xem thêm
La hán quả: Bí mật sức khỏe từ thiên nhiên, mang đến vô vàn lợi ích cho cơ thể.
Mè đen: Bí mật sức khỏe từ thiên nhiên!
Trái cây tươi ngon, lựa chọn hoàn hảo cho bạn!
Kinh nghiệm hay chúng tôi
