Trồng măng tây hiệu quả cho người mới bắt đầu

Măng tây giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe, ngày càng được ưa chuộng tại Việt Nam. Hãy cùng khám phá loại cây này!

Măng tây – Loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, ngày càng phổ biến tại Việt Nam, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Cùng khám phá bí mật của loài cây này!

Cây măng tây là nguyên liệu phổ biến trong ẩm thực Việt Nam, được yêu thích bởi hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng phong phú.

Măng tây mang đến những lợi ích gì cho cơ thể? Cần lưu ý gì khi sử dụng? Tìm hiểu ngay trong bài viết này để giải đáp mọi thắc mắc về loại thực phẩm bổ dưỡng này!

1 Giới thiệu về cây măng tây

Măng tây (Asparagus Officinalis), cây thân thảo lâu năm, có nguồn gốc từ châu Âu, Bắc Phi và Tây Á, được du nhập vào Việt Nam từ những năm 1960. Loài cây này được trồng phổ biến ở các vùng như Đông Anh (Hà Nội), Kiến An (Hải Phòng) và Đức Trọng (Lâm Đồng).

Măng tây sở hữu thân dày, xốp, màu nâu sáng với đường kính khoảng 5-6mm. Thân cây phát triển ngầm dưới đất, mang nhiều rễ dài, được gọi là thân rễ. Phần thân vươn lên mặt đất có lá hình kim sắc nhọn. Hoa măng tây rất nhỏ, dài khoảng 6mm, có màu lục, hình chuông và mọc thành từng nhóm 4-6 hoa ở nách lá. Quả măng tây hình cầu, dày và có màu đỏ đặc trưng.

Măng tây có ba loại phổ biến, phân biệt bởi màu sắc: trắng, tím và xanh. Trong đó, măng tây tím nổi bật với màu sắc độc đáo nhờ hàm lượng anthocyanins và photochemical cao. Ngược lại, măng tây trắng được tạo ra từ măng tây xanh trồng trong môi trường hạn chế ánh sáng, khiến chúng không hấp thụ đủ chất diệp lục.

Măng tây: Loại rau củ độc đáo với hương vị thanh mát, giàu dinh dưỡng và nhiều công dụng cho sức khỏe. Khám phá cách chế biến, bảo quản và lợi ích tuyệt vời của măng tây trong bài viết này.

2Bí quyết trồng măng tây ngon, khỏe, năng suất cao

Thời vụ trồng măng tây

Măng tây thích hợp gieo trồng vào hai vụ: vụ thu đông (cuối tháng 8 – tháng 3) và vụ xuân hè (cuối tháng 2 – tháng 6).

Nhiệt độ lý tưởng cho cây măng tây

Măng tây ưa khí hậu mát, nhiều nắng và tưới nước thường xuyên. Loại cây này phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 25 – 30°C, chịu rét và ngập úng kém. Nắng nóng cũng khiến măng tây khó sinh trưởng.

Điều kiện đất trồng măng tây

Măng tây ưa đất thoát nước tốt, không bị úng ngập, mực nước ngầm thấp hơn 1,5m. Đất phù sa ven sông, đất thịt nhẹ, đất cát ven biển là những lựa chọn lý tưởng để trồng loại cây này.

Măng tây cần nhiều ánh nắng mặt trời để sinh trưởng tốt. Thiếu ánh sáng sẽ khiến cây phát triển chậm, năng suất thấp và chất lượng măng tây kém.

3 Cách trồng măng tây

Trồng măng tây đơn giản, thu hoạch sau 6 tháng và duy trì trong 4-8 năm. Thời điểm thu hoạch lý tưởng là từ tháng 3 đến tháng 5 hàng năm, mang đến những mầm măng tươi ngon.

Trồng bằng hạt

Để hạt giống nảy mầm khỏe mạnh, bạn cần ngâm chúng trong nước ấm (2 phần nước sôi : 3 phần nước lạnh) trong 12 giờ. Sau khi vớt ra để ráo, ủ hạt trong khăn/vải khoảng 9-12 ngày cho đến khi hạt nứt nanh. Cuối cùng, ươm hạt vào bầu hoặc trồng trực tiếp vào đất vườn ươm.

Để ươm hạt giống vào bầu, bạn nên chọn bao polyetylen kích thước 7×12 cm có lỗ thoát nước. Cho đất sạch, tro trấu và phân chuồng hoai mục vào bầu (tỷ lệ 3:1), tạo lỗ sâu 0,5 – 1cm, đặt hạt giống vào và lấp kín.

Để hạt giống phát triển tốt, bạn cần tưới nước ấm đều đặn mỗi 12-15 tiếng bằng bình phun hoặc hệ thống phun mưa, tránh làm xê dịch hạt. Sử dụng giàn che giúp bảo vệ cây khỏi nắng mưa. Sau khoảng 7 ngày gieo trồng, cây sẽ bắt đầu nảy mầm và phát triển.

Trồng bằng cây

Trồng măng tây bằng cây giúp bạn tiết kiệm 15 ngày ươm hạt. Tuy nhiên, bạn cần chuẩn bị đất kỹ lưỡng 1 tháng trước khi trồng.

Để măng tây phát triển tốt, bạn cần xới đất sâu 40-50cm giúp cây bén rễ. Đồng thời, dọn sạch cỏ và phun thuốc diệt trừ sâu bệnh để cây khỏe mạnh.

Để ươm mầm hiệu quả, bạn nên bón lót đất trồng trước 15-10 ngày với 7-8kg vôi bột, 150kg phân vi sinh hoặc phân chuồng ủ hoại mục và 4-5kg phân lân cho mỗi 100m2.

Để chống ngập úng, bạn cần bổ luống cao 20-25cm, rộng 0,8-1m. Giữa các luống, tạo rãnh thoát nước rộng tối thiểu 90cm.

Để cây phát triển tốt, bạn nên đào hố sâu khoảng 20-30cm để thân cây bén rễ, đồng thời giữ khoảng cách giữa các hố từ 40-50cm, giúp cây có đủ không gian và dinh dưỡng phát triển.

Măng tây ưa ánh sáng và phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 15-30 độ C. Nhiệt độ lý tưởng cho cây măng tây là 25 độ C.

Cách bón phân cho măng tây

Sau khi trồng cây 15-20 ngày, bạn nên bón thúc bằng cách pha NPK 15-15-15 với nước và tưới vào gốc cây để cây phát triển khỏe mạnh.

Sau mỗi 10-15 ngày, bổ sung dinh dưỡng cho cây bằng phân NPK 16-16-8 kết hợp phân bón vi sinh. Nên dừng bón phân khoảng 15 ngày trước khi thu hoạch để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

4Kỹ thuật chăm sóc măng tây

Mùa nắng nóng, hãy tưới nước thường xuyên cho cây, đồng thời phủ rơm rạ, tro trấu hoặc xơ dừa lên mặt đất để giữ ẩm. Tránh tưới nước sau 17h để bảo vệ mầm măng mới nhú.

Mùa mưa, hãy thường xuyên kiểm tra rãnh thoát nước để tránh ngập úng, bảo vệ cây khỏi thối rễ.

5Phòng ngừa sâu bệnh cho cây

Măng tây dễ bị sâu bệnh như sâu xanh, sâu đất, rệp, bọ trĩ và nấm/virus gây thối rễ. Để bảo vệ cây, bạn nên thường xuyên vệ sinh vườn, loại bỏ cỏ dại, lá hư/già và giữ đất ẩm.

Để bảo vệ cây khỏi nấm và virus, bạn có thể sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật như Kasai, Carban, Carbenzim, Daconil, Wofatox.

6Thu hoạch cây măng tây

Để thu hoạch măng tây ngon nhất, hãy thức dậy sớm và thu hoạch từ 4-9 giờ sáng sau 6-9 tháng trồng. Chỉ cần xoay nhẹ gốc măng, chồi măng sẽ dễ dàng tách ra. Sau khi thu hoạch, hãy bảo quản măng tây ngay tại nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời để giữ được độ tươi ngon.

Thu hoạch liên tục trong 15 ngày, sau đó tạm dừng để bón phân và chăm sóc cây. Sau 3 tháng, thay cây mẹ mới để đảm bảo năng suất.

Mẹo hay:

Để măng tây phát triển thẳng đứng, khi cây cao khoảng 1-1.5m, bạn có thể dùng dây cước giăng thành hàng đôi, kẹp thân cây vào giữa để giữ cây đứng vững.

Sau 4-5 tháng trồng, tỉa bỏ những cây già, còi cọc, giữ lại 4-6 cây mẹ khoẻ mạnh để kích thích cây mọc nhiều cây con mới.

Măng tây đạt năng suất và chất lượng cao nhất từ năm thu hoạch thứ tư trở đi.

7Măng tây: Nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho sức khỏe

Măng tây là một nguồn cung cấp dồi dào vitamin, khoáng chất, chất xơ và protein, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Măng tây là nguồn cung cấp dinh dưỡng tuyệt vời. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, 100g măng tây sống chứa:

• 20 calo

• 93,22g nước

• 2,2g chất đạm

• 0,12g chất béo

• 3,88g carbs

• 2,1g chất xơ

• 1,88g đường

• 5,6mg vitamin C

• 24mg canxi

• 2,14mg sắt

• 14mg magie

• 52mg phốt pho

• Măng tây giàu vitamin K, A, B6, B2, B1, axit folic và crom, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Thúc đẩy sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi

Măng tây giàu folate (vitamin M), đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thai nhi. Việc bổ sung măng tây vào chế độ ăn uống có thể giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh và sinh nhẹ cân ở trẻ sơ sinh.

Với tác dụng lợi tiểu, trà thảo mộc hỗ trợ giảm phù nề và giữ nước, mang lại cảm giác dễ chịu cho phụ nữ mang thai.

Kiểm soát hiệu quả triệu chứng kinh nguyệt

Chu kỳ kinh nguyệt thường đi kèm với những phiền toái như đầy hơi, mệt mỏi, trầm cảm và đau bụng. Tuy nhiên, chiết xuất từ măng tây có thể là giải pháp cho bạn. Nghiên cứu cho thấy, măng tây giúp kiểm soát lượng máu mất đi và cân bằng nội tiết tố, từ đó giảm thiểu các triệu chứng khó chịu trong kỳ kinh nguyệt.

Cải thiện sức khỏe sinh sản

Trong liệu pháp Ayurveda, rễ măng tây được cho là có khả năng tăng cường ham muốn tình dục ở cả nam và nữ, giúp cân bằng nội tiết tố và hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến chức năng tình dục.

Măng tây mang lại lợi ích cho sức khỏe của phụ nữ, đặc biệt là trong giai đoạn mãn kinh và cho con bú. Nó giúp giảm bớt triệu chứng mãn kinh, cải thiện thiếu máu và hỗ trợ tuyến vú, góp phần tăng lượng sữa và chất lượng sữa mẹ.

Măng tây không chỉ giúp nam giới tăng ham muốn tình dục mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác. Lo âu, suy nhược thể chất và tinh thần sẽ giảm bớt, đồng thời số lượng và chất lượng tinh trùng cũng được cải thiện rõ rệt.

Hỗ trợ hệ tiêu hoá

Măng tây giàu Inulin, một loại prebiotic giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn lactobacillus trong ruột già. Inulin là carbohydrate phức tạp không tiêu hóa trong dạ dày, giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng hiệu quả hơn.

Măng tây giàu chất xơ, có tác dụng nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh, giảm đầy hơi, táo bón và cholesterol.

Hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Măng tây là nguồn cung cấp Rutin, một flavonoid có đặc tính chống viêm. Rutin được sử dụng để điều trị bệnh trĩ và ngăn ngừa đông máu, mang lại lợi ích cho sức khỏe.

Rutin nổi bật với khả năng tăng cường tính thấm của mao mạch, giảm độ nhớt máu và huyết áp cao, đồng thời kiểm soát cholesterol. Nhờ đó, Rutin góp phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Hỗ trợ sức khỏe hệ thần kinh

Măng tây chứa chất phytoestrogen, có khả năng giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer, Huntington và Parkinson. Những căn bệnh này gây tổn thương tế bào thần kinh không thể phục hồi, ảnh hưởng đến chức năng não bộ và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.

Kiểm soát bệnh tiểu đường

Măng tây giàu crom, một khoáng chất giúp kiểm soát lượng đường trong máu, cải thiện chức năng insulin và phòng ngừa bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường tuýp 2.

Bảo vệ thị lực

Măng tây là nguồn vitamin A dồi dào, hỗ trợ thị lực khỏe mạnh. Chất chống oxy hóa trong măng tây giúp bảo vệ võng mạc khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra, góp phần duy trì sức khỏe đôi mắt.

Măng tây chứa glutathione, một chất chống oxy hóa giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như quáng gà và đục thủy tinh thể.

Duy trì mức homocysteine

Măng tây giàu vitamin B, góp phần duy trì mức homocysteine ở mức độ phù hợp. Các vitamin B6, B12 và folate trong măng tây tham gia chuyển hóa homocysteine thành cysteine, sau đó thành axit amin methionine, duy trì chu kỳ methyl hóa khỏe mạnh.

Vitamin B đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách điều hòa chuyển hóa đường và tinh bột. Thiếu hụt vitamin B có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tổn thương mạch máu, huyết khối, xơ vữa động mạch và rối loạn nhịp tim.

Điều trị bệnh hangovers

Say rượu là trạng thái sinh lý xuất hiện sau khi cơ thể hấp thụ quá nhiều đồ uống có cồn, gây ra các triệu chứng như lo lắng, mệt mỏi, rối loạn dạ dày (buồn nôn, mất nước,…).

Măng tây giàu axit amin và khoáng chất, giúp bảo vệ gan khỏi tác hại của rượu, giảm thiểu cảm giác say rượu.

Ngăn ngừa bệnh ung thư

Nghiên cứu đăng tải trên Cancer Letters đã phát hiện ra saponin, một chất có khả năng gây chết tế bào ung thư, trong chồi măng tây. Saponin giúp ngăn chặn sự phát triển của khối u. Bên cạnh đó, măng tây còn giàu glutathione – một chất chống oxy hóa và giải độc hiệu quả, góp phần bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của gốc tự do.

Không chỉ mang đến những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe, măng tây còn được biết đến với khả năng hỗ trợ điều trị các chứng bệnh như nhiễm trùng đường tiết niệu, thấp khớp, lao và giảm nguy cơ trầm cảm.

8 Một số món ăn từ măng tây

Măng tây xào thịt/hải sản

Măng tây là nguyên liệu quen thuộc trong các món xào Việt Nam, được kết hợp hài hòa với nhiều loại rau củ và thịt/hải sản, tạo nên hương vị thơm ngon, hấp dẫn.

Sự kết hợp hài hòa giữa vị ngọt mềm của thịt và hải sản cùng độ giòn giòn của măng tây tạo nên hương vị tuyệt hảo cho món ăn. Sắc xanh tươi mát của măng tây còn làm tăng thêm sự hấp dẫn về mặt thị giác, khiến món ăn trở nên vô cùng đẹp mắt.

Súp măng tây

Súp măng tây thơm ngon, ngọt ngào, hấp dẫn hơn khi kết hợp cùng thịt gà/cua, rau củ và nấm. Màu sắc bắt mắt, hương vị thanh tao, đây là món ăn lý tưởng cho những ngày mưa se lạnh.

Măng tây xào tỏi

Món măng tây xào tỏi là sự kết hợp đơn giản nhưng đầy tinh tế. Măng tây giòn ngọt, xào chín tới giữ trọn vị tự nhiên, hòa quyện với hương thơm nồng nàn của tỏi, tạo nên món ăn hấp dẫn, khiến bạn khó lòng cưỡng lại.

9 Bảo quản măng tây

Măng tây có 3 cách bảo quản thông dụng nhất.

Măng tây đông lạnh

Để giữ trọn vẹn hương vị măng tây khi đông lạnh, bạn cần chần sơ măng tây nguyên cọng hoặc cắt khúc trong nước muối sôi (hoặc thay muối bằng 1-2 thìa nước cốt chanh) trong khoảng 1-2 phút.

Trải măng tây trong ngăn đá tủ lạnh, đông cứng hoàn toàn rồi đóng gói và bảo quản lạnh.

Măng tây muối

Luộc măng tây trong nước sôi 30-60 giây, sau đó ngâm ngay vào nước đá. Để ráo nước rồi trộn đều với 1/3 cốc muối Kosher (không dùng muối khác).

Sau khi khử trùng lọ thủy tinh, bạn cho măng tây vào, đảm bảo rau luôn ngâm trong nước muối. Bảo quản đúng cách, măng tây có thể giữ được đến 6 tháng.

Làm khô măng tây

Sau khi chần măng tây, bạn sấy khô đến khi giòn bằng lò nướng hoặc thiết bị chuyên dụng khử nước thực phẩm.

Bảo quản măng tây khô đã nguội trong lọ/chai kín bằng băng keo, để nơi khô ráo thoáng mát.

10 Lưu ý khi sử dụng măng tây

Măng tây mang đến nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng măng tây. Loại rau này có thể ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết tố và kiểm soát sinh sản, do đó cần được sử dụng một cách thận trọng.

Những người dị ứng với hành tây, tỏi tây hoặc măng tây cần lưu ý, các loại rau củ trong họ hành có thể gây phản ứng tương tự.

Bài viết đã chia sẻ những thông tin hữu ích về ý nghĩa, cách trồng và công dụng của cây măng tây. Mong rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn trồng và chăm sóc măng tây tại nhà, mang đến những món ăn ngon và bổ dưỡng cho gia đình.

Có thể bạn quan tâm

• Lan chi, loài cây quý hiếm không chỉ mang vẻ đẹp thanh tao mà còn sở hữu công dụng chữa bệnh tuyệt vời.
• Húng cây, một loại thảo mộc quen thuộc, mang nhiều lợi ích cho sức khỏe. Từ việc tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa đến chống viêm, giảm cholesterol, húng cây là vị thuốc quý giá. Cần phân biệt húng cây với các loại rau húng khác như húng quế, húng bạc hà để tránh nhầm lẫn trong sử dụng.
• Cây Đại Tướng Quân (tên khoa học: Ficus microcarpa) là loại cây cảnh phổ biến trong phong thủy, mang ý nghĩa trấn trạch, chiêu tài, mang lại sự thịnh vượng và may mắn cho gia chủ.

chúng tôi