Bạc hà thơm mát, phổ biến trong các món tráng miệng và đồ uống. Bài viết này hướng dẫn bạn cách chọn bạc hà và phân biệt nó với húng lủi.
Hương thơm mát lạnh của bạc hà là điểm nhấn cho nhiều món tráng miệng và thức uống. Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt bạc hà với húng lủi, cũng như bí quyết chọn mua bạc hà tươi ngon.
Bạc hà, húng lủi và húng tây (basil) thường bị nhầm lẫn bởi vẻ ngoài tương đồng. Nhiều người cho rằng bạc hà và húng lủi là một, nhưng thực tế chúng chỉ cùng họ với nhau. Để phân biệt rõ ràng, hãy cùng tìm hiểu về những loại rau gia vị này.
1Cây bạc hà là gì?
Cây bạc hà là gì?
Bạc hà (Mentha Arvensis), hay còn gọi là mint, là một loại cây thân thảo cao khoảng 60-80cm. Thân cây vuông, màu xanh hoặc tím nhạt, mang lại vẻ đẹp thanh tao cho loại cây này.
Bạc hà, với hương vị cay mát đặc trưng, chứa tinh dầu Menthol, thường được sử dụng làm hương liệu trong thực phẩm. Loại thảo mộc này giàu tinh dầu, chủ yếu là menthol và menthone, tạo nên vị cay độc đáo cho mỗi loại bạc hà.
2Công dụng của bạc hà?
Bạc hà không chỉ là gia vị thơm ngon trong các món ăn, thức uống, bánh ngọt mà còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như: thải độc, làm đẹp da, giảm cân, chữa đau dạ dày, ho, xua đuổi côn trùng và là nguyên liệu tuyệt vời cho nước detox.
Trang tin sức khỏe thaythuocvietnam.vn của Hội Nội khoa Việt Nam cho biết, tinh dầu bạc hà với hàm lượng từ 1-3% menthol, limonene, pulegon,… mang đến nhiều lợi ích sức khỏe.
Trên thực nghiệm
Tác dụng của bạc hà trong nghiên cứu
Húng bạc hà có tác dụng kích thích nhẹ, giúp cơ thể hưng phấn, mạch máu giãn nở, tăng tiết mồ hôi và hạ thân nhiệt khi sử dụng với liều lượng nhỏ. Tuy nhiên, liều lượng lớn có thể gây kích thích tủy và tê liệt phản xạ vận động.
Bạc hà không chỉ mang đến cảm giác mát lạnh, sảng khoái mà còn sở hữu nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nó có khả năng làm dịu cơn đau tê ở rễ thần kinh, thậm chí gây tê cục bộ. Bên cạnh đó, bạc hà còn có tác dụng kháng khuẩn mạnh mẽ, ức chế sự phát triển của nhiều chủng vi khuẩn như Pseudomonas Aeruginosa, Escherichia Coli, Staphylococcus Aureus, và nấm như A.Niger, Candida albicans.
Theo Y học cổ truyền
Công dụng của bạc hà trong Y học cổ truyền.
Bạc hà là thảo dược quý với nhiều lợi ích sức khỏe. Nó giúp kích thích tuyến mồ hôi, giảm đau, thúc đẩy tiêu hóa và giải độc hiệu quả. Bạc hà còn tăng tiết mật, hỗ trợ tiêu chảy, đẩy nhanh quá trình mọc sởi. Ngoài ra, loại cây này còn được biết đến với công dụng trị ho, cảm mạo.
Khắc phục chứng khó tiêu và đầy hơi hiệu quả
Nghiên cứu từ Trung tâm Y tế Đại học Maryland (UMM) cho thấy các hoạt chất trong bạc hà có khả năng làm dịu cơ bụng, thúc đẩy lưu thông dịch mật, từ đó cải thiện quá trình tiêu hóa, giảm thiểu các triệu chứng khó tiêu. Bạc hà cũng được biết đến với khả năng giảm đau và dịu bớt cảm giác khó chịu do đầy hơi, chướng bụng.
Trị đầy hơi hiệu quả với ấm trà bạc hà nóng tự làm tại nhà!
- Cách trị chứng khó tiêu ở trẻ
Kiểm soát và giảm thiểu triệu chứng hội chứng ruột kích thích (IBS)
Dầu bạc hà đã chứng minh hiệu quả trong việc giảm đau bụng và khó chịu do hội chứng ruột kích thích (IBS). Một nghiên cứu cho thấy 75% bệnh nhân IBS uống viên nang dầu bạc hà (dạng tan trong ruột) 2 lần mỗi ngày trong 4 tuần đã cải thiện đáng kể tình trạng bệnh. Hơn 50% tổng thể các triệu chứng IBS đã giảm đi, cho thấy tiềm năng của dầu bạc hà trong điều trị chứng rối loạn tiêu hóa này.
Cây bạc hà có nhiều công dụng
Ngăn ngừa loét dạ dày
Nghiên cứu trên động vật cho thấy menthol có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tác hại của indomethacin và ethanol. Điều này cho thấy tiềm năng của menthol trong việc ngăn ngừa loét dạ dày, nguyên nhân có thể do uống rượu bia quá mức hoặc sử dụng thuốc giảm đau thường xuyên.
Giảm Ngứa, Dịu Kích Ứng, Ngăn Ngừa Nổi Mẩn Đỏ Trên Da
Tinh dầu bạc hà có khả năng làm dịu kích ứng và giảm ngứa trên da, nhưng cần pha loãng với dầu nền như dầu dừa hoặc dầu ô liu trước khi sử dụng để tránh kích ứng.
Hãy thử thoa một ít tinh dầu bạc hà lên cổ tay trước khi sử dụng trên diện rộng để kiểm tra dị ứng.
Chữa cảm lạnh, cảm cúm
Bạc hà là một phương thuốc tự nhiên hiệu quả cho các triệu chứng cảm lạnh và cúm. Tinh dầu bạc hà giúp làm dịu các màng niêm mạc mũi bị sưng, giảm nghẹt mũi và khó thở. Thành phần menthol trong bạc hà còn có tác dụng kháng khuẩn, làm lỏng dịch nhầy và giảm ho.
Một số công dụng của bạc hà
Giảm căng thẳng, đau đầu
Dầu bạc hà được chứng minh có tác dụng giảm đau tương tự Tylenol hoặc Paracetamol. Thoa dầu bạc hà lên trán kết hợp massage giúp giảm đau đầu do căng thẳng. Hít sâu tinh dầu bạc hà cũng có tác dụng xoa dịu thần kinh, mang lại cảm giác thư giãn.
Bảo vệ sức khỏe răng miệng
Bạc hà với khả năng kháng nấm và diệt khuẩn hiệu quả có thể giúp giảm thiểu các vấn đề về răng miệng như sâu răng, hôi miệng và nhiễm trùng nướu.
Thêm 2-3 giọt tinh dầu vào ly nước ấm, súc miệng đều đặn 2-3 lần mỗi ngày để cải thiện sức khỏe răng miệng, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý.
Giảm bớt buồn nôn, nôn mửa khó chịu sau hóa trị ung thư: Hướng dẫn và giải pháp hiệu quả.
Hóa trị là một phương pháp điều trị ung thư phổ biến, nhưng nó thường gây ra tác dụng phụ khó chịu như buồn nôn và ói mửa. Nghiên cứu trên tạp chí E-cancer medical science cho thấy hít tinh dầu bạc hà có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng này.
Bạc hà: Bí mật chữa lành vết thương tự nhiên
Tinh dầu bạc hà sở hữu khả năng kháng khuẩn mạnh mẽ, đã được chứng minh là có hiệu quả chống lại 4 chủng vi khuẩn, bao gồm cả một loại kháng thuốc kháng sinh. Bên cạnh đó, tinh dầu này còn kích thích tái tạo tế bào, giúp vết thương mau lành.
3Cách chọn bạc hà tươi ngon
Cách chọn lá bạc hà tươi
Hãy chọn những lá bạc hà xanh tươi, không bị úng hay dập để đảm bảo hương vị thơm ngon nhất. Nhớ phân biệt bạc hà với húng lủi để tránh mua nhầm. Bạn có thể tìm mua lá bạc hà tươi tại các cửa hàng bán đồ nhập khẩu.
Cách chọn lá bạc hà tươi
Cách chọn lá bạc hà sấy khô
Nếu không tìm được lá bạc hà tươi, hãy thử dùng bạc hà khô. Chọn sản phẩm từ thương hiệu uy tín, có xuất xứ rõ ràng và hạn sử dụng còn dài để đảm bảo chất lượng.
Cách chọn lá bạc hà tươi
4Bạc hà: Các loại, phân biệt và công dụng.
Cây bạc hà vô cùng đa dạng, với nhiều kiểu dáng, kích cỡ, màu sắc và mùi hương độc đáo. Một số loại bạc hà phổ biến bao gồm:
Peppermint (Mentha Piperita)
Peppermint (Mentha Piperita)
Bạc hà u, với tên gọi tinh dầu là peppermint oil, nổi tiếng với hương thơm cổ điển và lá hình răng cưa. Loại bạc hà này được ưa chuộng trong nhiều ứng dụng, từ sinh tố, kẹo singum đến các bài thuốc chữa bệnh.
Pennyroyal mint (Mentha Pulegium)
Pennyroyal mint (Mentha Pulegium)
Pennyroyal oil, chiết xuất từ lá bạc hà răng cưa, có mùi thơm nồng mạnh. Loại tinh dầu này được sử dụng trong các bài thuốc hỗ trợ tiêu hóa, giảm đau đầu, và điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
Ginger mint (Mentha Gentiles)
Ginger mint (Mentha Gentiles)
Bạc hà gừng, lai tạo từ bạc hà Mentha Arvensis và Mentha Spicata, là một loại thảo dược đa năng, được sử dụng trong nấu ăn, pha chế và đuổi côn trùng hiệu quả.
Chocolate mint (Mentha x piperita)
Chocolate mint (Mentha x piperita)
Lá hình trứng, hương thơm dịu nhẹ, loại này được yêu thích cho việc pha trà, làm bánh và sinh tố, mang đến hương vị đặc trưng khó cưỡng.
Catmint (Nepeta Mussinii)
Catmint (Nepeta Mussinii)
Tinh dầu bạc hà tỏa hương thơm mát, mang đến cảm giác thư giãn tuyệt vời. Thậm chí, loài mèo cũng bị thu hút bởi mùi hương đặc trưng của cây bạc hà này.
Mentha Longifolia
Loại cây này nổi bật với lá xanh đậm, hình răng cưa, cao từ 50 đến 100cm, tỏa ra mùi hương thanh tao, tinh tế.
Ngoài ra, còn có nhiều loại bạc hà khác như Apple Mint, Spearmint, Mentha Arvensis và Catnip, mỗi loại đều mang đến hương vị và công dụng riêng biệt.
Bạc hà Apple, Spearmint, Mentha Arvensis, Catnip,…
5Bạc hà và húng lủi: Cùng một loại cây hay khác biệt?
Bạc hà và húng lủi, dù khác nhau, đều thuộc chi Bạc hà (Mentha), họ Hoa môi (Lamiaceae), tạo nên mối liên hệ gia đình giữa hai loại cây này.
Cây bạc hà (Mentha avensis) và húng lủi (Mentha Aquatica) tuy có vẻ ngoài tương đồng nhưng sở hữu công dụng và hương vị riêng biệt. Bạc hà mang đến vị the mát, thường được dùng để chế biến món ăn, nước uống. Trong khi đó, húng lủi lại có mùi thơm nồng, được ưa chuộng trong các bài thuốc dân gian.
6Bí mật phân biệt bạc hà và húng lủi: Nhận biết hương vị và hình dáng
Nhận diện cây dựa vào hình dáng đặc trưng.
Nhận biết dựa vào hình dạng cây
Bạc hà là cây thân thảo, cao từ 60 đến 80 cm, thân vuông, có lông ngắn. Cây mọc thẳng đứng, khác với húng lủi, loài cây có sức sống mạnh mẽ, mọc hoang dã với rễ chùm lan rộng dưới đất hoặc ngang thân.
Nhận biết dựa vào hình lá cây
Nhận biết dựa vào hình lá cây
Lá bạc hà mọc đối xứng, hình thon dài, có răng cưa và phủ lông tơ nhỏ. Hoa mọc ở nách lá, màu trắng, tím hoặc hồng nhạt, cánh hoa hình môi.
Húng lủi sở hữu lá nhỏ hơn bạc hà, hình dáng thuôn dài, viền lá lượn sóng với những răng cưa nhỏ xinh.
Nhận biết bằng mùi vị
Bạc hà mang hương thơm mát, vị the cay mạnh, gợi nhớ đến vị ngọt mát của kẹo Sing Gum Double Mint. Ngược lại, húng lủi có mùi hương nhẹ nhàng, vị cay dịu nhẹ, không nồng nàn như bạc hà.
7Bạc hà: Lợi ích và Lưu ý khi Sử Dụng
- Bạc hà thơm ngon nhưng hãy dùng vừa đủ, không quá 0,4ml mỗi ngày. Sử dụng quá mức có thể gây dị ứng, phát ban, chóng mặt và thậm chí co giật.
- Bạc hà có thể gây khó thở cho trẻ sơ sinh, do đó không nên cho trẻ dùng.
- Nổi mụn nước trong miệng và mũi có thể là dấu hiệu dị ứng bạc hà.
- Bạc hà có thể tương tác với một số loại thuốc như cyclosporine và thuốc kháng acid, đồng thời có thể gây chậm nhịp tim ở người bệnh tim. Phụ nữ mang thai và cho con bú cũng nên tránh sử dụng bạc hà.
Những lưu ý khi sử dụng bạc hà
8Lợi ích bất ngờ của bạc hà trong điều trị bệnh
Một số cách chữa bệnh bằng bạc hà
Làm sạch xoang mũi với bạc hà
Bạc hà chứa rosmarinic acid, một hợp chất chống viêm hiệu quả, hỗ trợ điều trị hen suyễn và dị ứng nấm. Chỉ cần vài giọt tinh dầu bạc hà hoặc lá bạc hà tươi pha với nước nóng, xông hơi trực tiếp sẽ giúp thông xoang mũi, loại bỏ vi khuẩn và bụi bẩn.
Bạc hà chống say xe
Bạc hà là “thần dược” cho những ai dễ say xe. Chỉ cần nhỏ 3-4 giọt tinh dầu bạc hà vào khăn tay và hít sâu, hoặc nhâm nhi ly trà bạc hà nóng, bạn sẽ nhanh chóng thoát khỏi cảm giác buồn nôn, khó chịu.
Bạc hà: Bí mật tự nhiên xua đuổi côn trùng hiệu quả
Bạc hà không chỉ mang đến hương thơm dễ chịu mà còn là “vũ khí” hiệu quả để đuổi côn trùng. Trồng cây bạc hà trong nhà hoặc pha loãng tinh dầu bạc hà với nước phun đều giúp xua đuổi chúng. Thêm vài giọt tinh dầu bạc hà vào máy xông hơi sẽ khử sạch mùi hôi khó chịu, mang lại không khí trong lành cho ngôi nhà.
Trị hôi miệng bằng bạc hà
Hương bạc hà thơm mát giúp loại bỏ mùi hôi miệng hiệu quả. Sau khi ăn, bạn có thể dùng một nắm lá bạc hà rửa sạch, nhai trong vài phút rồi nhổ bỏ. Sau đó, súc miệng bằng nước sạch hoặc thưởng thức một ly trà bạc hà để hương thơm lưu lại trong khoang miệng, mang đến cảm giác sảng khoái.
Bạc hà giúp giảm căng thẳng
Tinh dầu bạc hà, với hương thơm mạnh mẽ và vị cay nồng, được biết đến với khả năng giảm đau và thư giãn tinh thần. Uống một ly trà bạc hà trước khi ngủ có thể giúp bạn dễ dàng chìm vào giấc ngủ, đồng thời giảm thiểu căng thẳng và đau đầu do stress.
Bạc hà, một nguyên liệu quen thuộc, hiện diện trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã khám phá thêm những điều thú vị về loại cây này và sẽ tích cực sử dụng nó trong cuộc sống hàng ngày!
